Analyse: Wat is nu het ideale middenveld bij Feyenoord?

Feyenoord heeft gisteren de topper van AZ gewonnen met 1-0. Arne Slot koos dit keer weer voor het middenveld dat hij tot een aantal weken geleden wekelijks gebruikte. Quinten Timber, Mats Wieffer en Calvin Stengs vormde het drietal op het middenveld. Analyse van de tactische verschillen tussen de twee verschillende soorten inrichtingen van het middenveld.

Aan het begin van het seizoen leek Arne Slot nog het idee te hebben dat zijn ideale middenveld bestond uit Ramiz Zerrouki, Mats Wieffer en Quinten Timber. In de openingswedstrijd tegen Fortuna Sittard richtte Slot het in ieder geval op die manier in. Calvin Stengs begon op papier als rechtsbuiten. Enige tijd verder bleek dat het middenveld wellicht toch net andere impulsen nodig had. 

In de wedstrijd tegen Sparta Rotterdam probeerde Slot het met Calvin Stengs als controleur naast Mats Wieffer. Die omzetting bleek specifiek op Sparta ingesteld te zijn wegens de dekking die de stadsgenoot op het middenveld hanteerde. Stengs mocht de bal hierbij ophalen en het spel verdelen vanuit een lagere positie. De wedstrijd was absoluut niet zo slecht als de meeste mensen dachten en vonden, maar Feyenoord haalde de potentie die in het elftal zat, bij lange na niet.

De volgende tegenstander was Almere City, in de Kuip. Daar stelde de trainer van Feyenoord voor het eerst Timber als tweede controleur naast Mats Wieffer op. Die omzetting wierp zijn vruchten af, de jonge middenvelder blonk uit tegen de promovendus met veel gecreëerde kansen en een doelpunt. Daar was wederom te zien wat Quinten Timber zo goed kan: dribbelen, passen en creëren. 

QUINTEN TIMBER

Tijd om wat dieper op Quinten Timber in te gaan. Wat is nu zijn beste rol?

Tegen AZ was de middenvelder de absolute uitblinker. In de rol naast Wieffer als pendelende controleur lijkt Timber zich het lekkerst te voelen op het middenveld. Maar hoe komt dat? Daarvoor kijken we naar de specifieke kwaliteiten van de pendelaar.

Die specifieke kwaliteiten kan vrijwel iedereen al snel zien bij Timber. De sterke middenvelder is handig in de kleine ruimtes, draait makkelijk weg, dribbelt op snelheid makkelijk tegenstanders uit en hij beschikt over een bovengemiddeld goede steekpass.

Nu we de kwaliteiten van Timber op een rij hebben gezet, is het belangrijk om te kijken waar die kwaliteiten het best gebruikt kunnen worden.

Aangezien Timber met zijn sterke en atletische lichaam makkelijk bij zijn tegenstanders wegdraait, is het lastig om in zijn rug druk op hem te zetten. Zeker op het middenveld geldt dit, omdat de meeste middenvelders over minder kracht beschikken dan de Feyenoorder. Het enorme voordeel hiervan is dat Timber dus in het middenveld makkelijk de druk van de tegenstander kan omzeilen. Die kwaliteit komt het beste tot zijn recht wanneer hij een tikje hoger dan de vaste controleur speelt en door weg te draaien in ruimtes kan komen.

Dat sluit direct aan bij de volgende kwaliteit van Quinten Timber. De middenvelder is in ruimtes namelijk snel en balvaardig, waardoor hij moeiteloos grote ruimtes overbrugt met de bal aan de voet. Hierbij zijn er twee redenen waardoor hij iets lager op het veld beter is.

1. Doordat hij wat lager op het veld in balbezit komt, ligt er nog een grote ruimte voor hem, die hij gemakkelijk overbrugt met de bal aan de voet.

2. Wanneer hij wat lager op het veld speelt, staat er nog een 'nummer 10' voor hem gepositioneerd. Hierdoor heeft hij een speler die als bliksemafleider de controleur bezig kan houden. Daarnaast heeft hij een extra afspeeloptie.

BRON: FEYENOORD YOUTUBE

Bovenstaande situatie is een perfect voorbeeld van dit principe. Hartman verovert onder in beeld de bal, die terecht komt bij Quinten Timber. De middenvelder van Feyenoord komt hier in de ruimte die ontstaan is op het middenveld. Die ruimte heeft hij omdat 'nummer 10' Calvin Stengs zijn directe tegenstander bezighoudt. Hier komt Quinten Timber in zijn kracht te spelen. De middenvelder kan doorlopen tot aan de zestien van AZ. 

Daar laat de Feyenoorder zien dat hij over een goed overzicht rondom de vijandelijke zestien beschikt. Timber wacht namelijk tot het moment dat Clasie Stengs loslaat en zijn ogen op hem krijgt.

BRON: FEYENOORD YOUTUBE

Op het moment dat dat moment is aangebroken, vindt Timber de vrijgekomen Calvin Stengs bij de zestien van AZ. Uit dit moment volgt het schot van Timber waar hij de paal raakt. 

Dat moment is dus begonnen vanuit een positie waarbij hij zich kan aanbieden rond de middencirkel. Zo zijn er nog talloze voorbeelden te bedenken waarbij die kwaliteiten kansen opleveren voor de Rotterdammers. Zie hier de 0-1 tegen Atlético Madrid:

Bron: Ziggo Sport

Wanneer we kijken naar Quinten Timber, zien valt te concluderen dat het systeem met Stengs als '10' voor hem, de ideale samenstelling is. Hierdoor krijgt hij de ruimte om te lopen en te dribbelen, heeft hij voldoende afspeelopties en kan hij met zijn combinatie tussen fysiek en wendbaarheid druk van tegenstanders onschadelijk maken. 

RAMIZ ZERROUKI

De Algerijn was het slachtoffer van de wisseling op het middenveld tegen AZ. Waar hij in voorgaande toppers tegen Atlético Madrid, Lazio en FC Twente nog kon rekenen op een basisplaats, was nu de keuze om het anders in te richten. De specifieke kwaliteiten van Ramiz Zerrouki zitten hem vooral in het defensieve aspect van het spel. Zo heeft de Algerijn de meeste onderscheppingen van de middenvelders van Feyenoord en de meeste succesvolle tackles per 90 minuten. Maar niet alleen het defensieve aspect van het spel valt op. Aan de bal voegt Zerrouki een kwaliteit toe die sinds Kökçü vertrokken is, niet veel meer in de selectie zit: de kantwissel. De Algerijn is de speler bij de Rotterdammers de middenvelder die de meeste lange passes verstuurd. Wanneer hij zich voor de defensie aanbiedt en aangespeeld wordt, beschikt hij over het overzicht en de traptechniek om ballen gemakkelijk van kant naar kant te brengen.

Toch is ook dat defensieve aspect uit het spel van Zerrouki een plus voor Arne Slot. De van FC Twente overgekomen middenvelder is de meest positioneel de meest vaste van zijn concurrenten. Niet geheel onlogisch dus dat Slot hem in de wedstrijd tegen Atlético Madrid als vaste bewaker van Antoine Griezmann opstelde. Slot had de Spanjaarden geanalyseerd en kwam door een simpele berekening tot de conclusie dat een uitzakkende Griezmann voor een ondertal zal zorgen op het middenveld. Daarbij is de Fransman de meest creatieve speler van de Madrilenen. Door Zerrouki als troef op tafel te gooien, maakte Feyenoord hiermee de Franse ster voor een groot deel onschadelijk.

Voor Zerrouki is op dit moment het middenveld met Timber en Wieffer het meest ideaal, omdat hij dan aan spelen toekomt. Toch lijkt een middenveld met Stengs en Timber voor hem ook geen slechte uitvoering. De Algerijn weet namelijk precies waar hij zich moet bewegen als de twee creatievere middenvelders van hun positie weggelopen zijn.

MATS WIEFFER

Mats Wieffer is net als Quinten Timber een speler waar Arne Slot nog weleens mee schuift. De intelligente middenvelder van Feyenoord past zich in het middenveld dat er op dat moment staat. Wanneer Zerrouki speelt, staat hij soms wat hoger, wanneer de Algerijn niet speelt. Is hij de meest controlerende middenvelder van het drietal. Dat blijkt opnieuw in de wedstrijd tegen AZ. Nadat Feyenoord doorheeft dat AZ zich heeft ingesteld op een systeem met twee controleurs, besluit Timber vaak weg te bewegen uit de controleurspositie. Hierdoor komt Wieffer wederom in zijn eentje voor de defensie te spelen.

BRON: FEYENOORD YOUTUBE

Wieffer heeft het nooit moeten hebben van zijn snelheid, trukendoos of fabelachtige passeerbewegingen. De international moet het vooral hebben van zijn positionele intelligentie, duelkracht en zijn scangedrag. Vrijwel altijd weet Wieffer bij zijn aanname al waar de bal als volgt naartoe moet. Die kwaliteit komt er het beste uit wanneer hij als meest defensieve controleur gepositioneerd staat. Zodra hij hoger op het veld aangespeeld wordt, moet de middenvelder vaker in kleine ruimtes opereren en komt hij minder in zijn kracht te staan. Wieffer zijn kwaliteiten komen er dus het best uit wanneer hij met een voetballende controleur naast zich staat, of in een dubbele controleursrol terecht komt. 

CALVIN STENGS

De meest creatieve speler van Feyenoord wisselt ook geregeld tussen verschillende posities. Calvin Stengs wordt in wedstrijden waar Ramiz Zerrouki speelt, vooral als rechtsbuiten gebruikt. In de andere variant opereert de creatieveling als '10'. Stengs is bij Feyenoord de speler met de meeste gecreëerde kansen en de meeste verwachte assists. Op '10' heeft Stengs een speciale rol van Slot gekregen. Hij moet namelijk de vrije man op het middenveld worden bij Feyenoord. 

Dat doet hij door zich vanuit de as regelmatig aan de zijkant uit te laten zakken. Hierdoor moet zijn directe tegenstander kiezen. Wanneer zijn directe opponent meegaat, ontstaat er een gapend gat in de as van het veld waar andere Feyenoorders in kunnen duiken. Wanneer zijn directe tegenstander besluit positie te houden, komt de meest creatieve speler van Feyenoord vrij.